Đại biểu Quốc hội Trịnh Thị Tú Anh nói về tình trạng hàng giả, thực phẩm, mỹ phẩm giả trôi nổi. Ảnh: Phạm Đông
Sáng 17.5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn Lâm Đồng) băn khoăn việc bỏ thanh tra bộ đang dẫn đến khoảng trống trong kiểm soát chất lượng hàng hóa, sản phẩm sản xuất, nhập khẩu, lưu thông ở nhóm sản phẩm liên ngành như thực phẩm chức năng, đồ dùng trẻ em.
Từ thực tế trên, đại biểu đề nghị bổ sung quy định xác lập Bộ Khoa học và Công nghệ là đầu mối chủ trì, thống nhất hoạt động kiểm tra chất lượng hàng hóa toàn quốc, kết nối dữ liệu kiểm tra giữa các bộ, ngành.
Đại biểu cũng kiến nghị làm rõ cơ chế phối hợp giữa Thanh tra Chính phủ và cơ quan quản lý thị trường sau khi bỏ thanh tra chuyên ngành tại bộ.
Đại biểu cũng nhấn mạnh việc tăng cường vai trò của địa phương. Dự thảo chỉ mới quy định trách nhiệm kiểm tra thuộc cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh, không đề cập đến cấp xã, phường và cập nhật mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Bởi thực tế hàng giả, thực phẩm, mỹ phẩm, quần áo... trôi nổi tại các chợ đầu mối nông thôn là rất phổ biến. Tuy nhiên, lực lượng kiểm tra cấp tỉnh không thể kiểm soát kịp thời, cấp xã phường phát hiện nhưng không thể xử lý vì không đủ thẩm quyền.
Từ đó đại biểu đề nghị bổ sung quy định cho phép UBND cấp xã chủ động tổ chức kiểm tra hàng hóa lưu thông trên thị trường. Nghiên cứu cho phép địa phương như UBND xã, phường thực hiện một số chức năng cơ bản như lập biên bản, cảnh báo hàng hóa vi phạm chất lượng...
Đại biểu cũng đề nghị nâng khung xử phạt đối với hành vi sản xuất, phân phối hàng giả, kém chất lượng. Bổ sung trong dự thảo luật về tái phạm hành chính nhiều lần để tăng mức phạt đình chỉ hoạt động, mở rộng trách nhiệm liên đới đến đơn vị vận chuyển, có dấu hiệu tiếp tay.
Về phân loại hàng hóa theo cấp độ rủi ro (thấp, trung bình, cao), đại biểu Nguyễn Duy Thanh (Đoàn Cà Mau) nhận định đây là căn cứ để người sản xuất lựa chọn biện pháp kiểm soát chất lượng và an toàn sản phẩm phù hợp và nhà nước đưa ra chế độ kiểm tra (tần suất kiểm tra) tương thích, chủ yếu trong khâu “hậu kiểm” là cần thiết.
Tuy nhiên, đại biểu cho rằng dự thảo Luật lại quá tập trung ở khâu “tiền kiểm” bằng các biện pháp công bố hợp quy cho từng nhóm sản phẩm, vấn đề đang còn nhiều tranh cãi là không phù hợp và còn xem nhẹ các biện pháp “hậu kiểm”.
“Công tác hậu kiểm mới là biện pháp quan trọng của nhà nước nhằm bảo đảm chỉ các sản phẩm có chất lượng và an toàn mới được phép lưu hành”, đại biểu nói.
Đại biểu Nguyễn Duy Thanh phát biểu. Ảnh: Phạm Đông
Cùng quan tâm đến phân loại hàng hóa theo cấp độ rủi ro, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn Hà Nội) đề nghị cần ban hành danh mục hàng hóa có mức độ rủi ro trung bình và cao ngay sau khi Luật có hiệu lực, bảo đảm tính đồng bộ và khả thi.
Đại biểu cho rằng, toàn bộ các quy định về kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm lại chưa sửa đổi tương xứng với đòi hỏi cấp thiết của thực tế với cơ chế “hậu kiểm” chủ động, hiệu quả, khả thi.
“Công tác hậu kiểm còn mang tính hình thức, bị động; thiếu cơ chế phân tích rủi ro, kết nối dữ liệu, giám sát cảnh báo; chưa có cơ chế huy động xã hội hóa vào công tác này”, đại biểu nói.
Nguồn: Báo Lao Động
