Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài phát biểu khai mạc tại Hội nghị.

Thực tế triển khai trong thời gian qua cho thấy, việc phát triển ngành công nghiệp môi trường đã được Đảng, Nhà nước quan tâm từ rất sớm. Nghị quyết 41-NQ/TW (năm 2004) của Bộ Chính trị đã xác định “hình thành và phát triển ngành công nghiệp môi trường”; Nghị quyết 55-NQ/TW (năm 2020) định hướng phát triển năng lượng quốc gia, nhấn mạnh chính sách khuyến khích công nghiệp môi trường gắn với năng lượng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai còn có nhiều hạn chế như: nguồn lực đầu tư còn thiếu, doanh nghiệp khó tiếp cận vốn, chi phí công nghệ cao, hạ tầng kỹ thuật, công nghệ xử lý - tái chế chất thải còn yếu, thị trường và chuỗi doanh nghiệp môi trường chưa phát triển mạnh…

Trong bối cảnh đó, Quyết định số 1894/QĐ-TTg ngày 04/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam giai đoạn 2025-2030 là bước ngoặt quan trọng để tạo khung pháp lý và động lực mới cho huy động nguồn lực, thu hút đầu tư; đồng thời góp phần đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn, bền vững.

Bà Đỗ Phương Dung - Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp - phổ biến nội dung chính của Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường giai đoạn 2025-2030.

Cũng tại Hội nghị, bà Đỗ Phương Dung - Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp (ATMT) - đã phổ biến những nội dung quan trọng của Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường giai đoạn 2025-2030. Bà Dung cho biết, Chương trình là một bước tiến quan trọng, tạo nên khung hành động rõ ràng để phát triển ngành CNMT thành một ngành kinh tế độc lập, hiện đại, mang tính chiến lược.

“Sự thành công của chương trình đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ từ Chính phủ, Bộ ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Bộ Công Thương - Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp mong muốn lắng nghe và nhận được sự hợp tác chặt chẽ từ tất cả các quý vị để cùng thực hiện hóa mục tiêu này”, bà Dung chia sẻ.

TS Trần Văn Lượng - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam - chia sẻ tại Hội nghị. 

Phát biểu tại Hội nghị, TS Trần Văn Lượng - Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam - cho biết: “Những người làm công tác môi trường như chúng tôi rất vui mừng, hôm nay chúng tôi đã nhìn thấy “ánh sáng” thực sự cho những người làm công tác môi trường. Chúng tôi có động lực để đi tiếp con đường của mình.

Chúng ta đều nói đến vấn đề môi trường, đây là điều rất cần nhưng làm thế nào cho môi trường tốt hơn thì đó lại là hành trình rất dài. Hôm nay tất cả những cố gắng của những người yêu môi trường, làm công tác môi trường cũng đã được ghi nhận. Tôi cho rằng đây chính là điểm khởi đầu đúng như tinh thần của Bộ Công Thương: Việt Nam chúng ta đã có đầu mối về công nghiệp môi trường.

Nếu như không có công nghiệp, không có công nghệ, không có quyết tâm của các nhà sản xuất, các doanh nghiệp thì chúng ta không thể giải quyết được vấn đề môi trường”.

Trình bày về nội dung dự thảo Kế hoạch hành động thực hiện của Bộ Công Thương, ông Phạm Sinh Thành - Cục Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp (ATMT) - đã liệt kê những nhiệm vụ, phân công tổ chức của các Cục, Vụ và các đơn vị khác của Bộ Công thương. Trong đó, liên quan đến Cục ATMT, gồm: Hướng dẫn xây dựng Kế hoạch hàng năm; Lập dự toán thực hiện chương trình; Chủ trì xây dựng, hoàn thiện chính sách phát triển ngành CNMT; Chủ trì xây dựng, quản lý CSDL và trang thông tin CNMT.

Trên cơ sở đó, các Hội, Hiệp hội đã tổ chức ký kết MOU, bao gồm: Hiệp hội Công nghiệp Môi trường Việt Nam; Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam; Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam; Hội Nước và Môi trường Việt Nam; Hội Cấp thoát nước Việt Nam. Nội dung ký kết MOU thống nhất mục đích hợp tác, tăng cường phối hợp thường xuyên, lâu dài và bền vững trên cơ sở tôn trọng tôn chỉ, mục đích, điều lệ và phát huy thế mạnh, chức năng, nhiệm vụ của từng Hội; đồng thời, huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực năng lực chuyên môn và mặt dưới hội viên vẫn có phần phát triển thành công phát triển ngành Công nghiệp môi trường Việt Nam theo hướng hiện đại, sạch và tuần hoàn.

Việc hợp tác giữa 5 Hội hướng tới các mục tiêu trọng tâm sau:

Thứ nhất, tăng cường phối hợp liên ngành trong các lĩnh vực: nước, cấp thoát nước, chất thải, tái chế và Công nghiệp môi trường.

Thứ 2, tăng cường phản biện, tư vấn và phối hợp nghiên cứu đề xuất chính sách có liên quan góp phần hoàn thiện thể chế chính sách của Nhà nước theo hướng phát triển bền vững; Phát thải thấp; thích đứng với Biến đổi khí hậu và kinh tế tuần hoàn.

Thứ 3, thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo trong sản xuất và cung ứng và sử dụng các sản phẩm, vật tư, thiết bị và các giải pháp kỹ thuật tiên tiến.

Thứ tư, mở rộng kết nối và phát triển hội viên, hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân trong hệ sinh thái Nước và Môi trường tiếp cận thông tin, thị trường, nguồn lực, cơ hội hợp tác và thúc đẩy xúc tiến thương mại.

Thứ 5, đẩy mạnh công tác tạo, tập huấn và nâng cao năng lực chuyên môn, chia sẻ tri thức, kinh nghiệm, mô hình và sáng kiến nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho ngành Nước và Môi trường Việt Nam.

Thứ 6, huy động nguồn lực trong nước và quốc tế nhằm phát triển ngành nước và hoạt động bảo vệ môi trường Việt Nam theo định hướng an toàn, bền vững, kinh tế tuần hoàn, phát thải thấp và thích ứng với Biến đổi khí hậu.

Thứ 7, tăng cường Hợp tác Quốc tế nhằm đối thoại chính sách, chia sẻ kinh nghiệm, ứng dụng chuyển giao công nghệ tiên tiến và phối hợp tham gia tổ chức các sự kiện lớn của ngành; Tăng cường hoạt động truyền thông nhằm quảng bá hình ảnh, nâng cao vai trò, vị thế và hiệu quả hoạt động của mỗi Hội ở trong nước và quốc tế.

Là một trong những người trực tiếp tham gia xây dựng Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị, PGS.TS Trương Mạnh Tiến - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam - cho biết, ông rất vui mừng khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam.

“Có thể nói, đây là lần đầu tiên Nghị quyết đưa ra những thay đổi căn bản, đặc biệt về tài chính, với cam kết từ năm 2006 dành 1% ngân sách nhà nước cho bảo vệ môi trường và tăng dần theo mức tăng trưởng kinh tế.

Nghị quyết cũng nhấn mạnh 10 từ quan trọng: “Hình thành và phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam”. Đây là nền tảng dẫn đến Quyết định ngày 4/9/2025, kết quả của hành trình 21 năm. Ngay sau Nghị quyết, Hiệp hội Công nghiệp Môi trường Việt Nam được thành lập, đánh dấu bước khởi đầu quan trọng”, PGS.TS Trương Mạnh Tiến nhấn mạnh.

PGS.TS Trương Mạnh Tiến - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam - chia sẻ ý kiến tại Hội nghị.

Ủy viên Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam chia sẻ thêm: “Quyết định này là chương trình hành động cụ thể do Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì. Đây mới chỉ là bước khởi đầu, nhưng đã có sự tham gia của 5 đơn vị ký cam kết, tôi tin rằng sẽ có thêm nhiều hiệp hội và doanh nghiệp cùng các đơn vị khác chung tay thực hiện thực sự.

Ý nghĩa của chương trình hôm nay là rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh hệ thống chính trị đang đổi mới. Ngành công nghiệp môi trường cũng cần chuyển mình, đáp ứng các yêu cầu về công nghệ, chuyển đổi số, kinh tế xanh và tái chế chất thải. Nếu không có công nghiệp môi trường, chúng ta không thể thực hiện được những mục tiêu này”.

Sau hơn 2 giờ làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị đã công bố Quyết định số 1894/QĐ-TTg ngày 04/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường Việt Nam đến năm 2030, trình bày dự thảo Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình và tổ chức ký kết MOU của các Hiệp hội.

Thông qua Hội nghị, các ý kiến thảo luận, góp ý của các đại biểu là đại diện các cơ quan, đơn vị liên quan đã góp phần nâng cao kết quả nghiên cứu để Bộ Công Thương xem xét, định hướng, xây dựng các nhiệm vụ phù hợp để triển khai thực hiện Chương trình phát triển ngành công nghiệp môi trường đạt hiệu quả cao trong thời gian tới.

“Sau Hội nghị hôm nay, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu để chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện các nội dung liên quan đến phát triển ngành công nghiệp môi trường. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp để triển khai hiệu quả Chương trình, đưa ngành công nghiệp môi trường trở thành động lực mới cho phát triển bền vững của đất nước.” - ông Trương Thanh Hoài, Thứ trưởng Bộ Công Thương, phát biểu kết luận, bế mạc Hội nghị.

Nguồn: Tạp chí Kinh tế môi trường