Đoàn giám sát của Quốc hội đi thực tế tại doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Amata (thành phố Biên Hòa). Ảnh:H.Lộc

Việc này không chỉ thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh trong ngành công nghiệp, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất và sức cạnh tranh của DN.

Chuyển dần sang mô hình kinh tế tuần hoàn

Đồng Nai là một trong những địa phương có KCN hình thành sớm nhất và nhiều nhất cả nước, đồng thời thuộc nhóm 6 tỉnh, thành dẫn đầu cả nước về thu hút đầu tư nước ngoài. Trong từng giai đoạn, việc phát triển KCN luôn gắn với các mục tiêu, định hướng để phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia.

Hiện nay, chủ trương của tỉnh trong thu hút đầu tư vào KCN không thể tách rời các cam kết quốc tế và chiến lược phát triển bền vững. Theo đó, các dự án đầu tư cần bảo đảm sự hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường, hướng đến trung hòa carbon, tiết kiệm tài nguyên, nâng cao đời sống người lao động và giảm thiểu rủi ro cho môi trường sinh thái.

Phó trưởng ban Quản lý các KCN Đồng Nai Dương Thị Xuân Nương cho biết, tỉnh có KCN Amata đang thực hiện thí điểm Dự án Triển khai KCN sinh thái tại Việt Nam theo chương trình do Chính phủ Thụy Sĩ tài trợ, thông qua Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO). Dự án đã hỗ trợ 18 DN trong KCN áp dụng các giải pháp sản xuất sạch hơn, tái sử dụng nguyên liệu, tiết kiệm năng lượng và quản lý chất thải hiệu quả.

Theo bà Nương, kết quả bước đầu cho thấy, các DN đạt được lợi ích rõ rệt trên cả 3 phương diện: kinh tế, môi trường và xã hội. Về kinh tế, chi phí sản xuất được tiết giảm nhờ tối ưu hóa nguyên liệu và năng lượng đầu vào, đồng thời giảm chi phí xử lý chất thải. Đối với môi trường, lượng phát thải giảm đáng kể, góp phần thực hiện mục tiêu giảm phát thải và ứng phó với biến đổi khí hậu. Còn về xã hội, mô hình này giúp cải thiện môi trường làm việc của người lao động và tăng trách nhiệm xã hội của DN.

Thời gian qua, Ban Quản lý các KCN Đồng Nai đã chủ động nghiên cứu và đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, trong đó chú trọng tuyên truyền đến DN về cộng sinh công nghiệp, tái sử dụng chất thải và thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường.

Cũng theo bà Nương, thực tế nhiều DN đã và đang triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn, cộng sinh công nghiệp để tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Trong đó, nhóm DN đến từ hoặc có hàng hóa xuất khẩu vào châu Âu, Nhật Bản, Mỹ như: Bosch, Nestlé, SMC, Ajinomoto, Schaeffler... được đánh giá là triển khai hiệu quả các mô hình này. Với các DN này, thị trường xuất khẩu, quy mô sản xuất không ngừng mở rộng; hiệu quả về kinh doanh cũng vì thế mà tăng theo.

Đòi hỏi tất yếu từ thị trường và môi trường

Phát triển kinh tế tuần hoàn, KCN sinh thái là xu thế tất yếu nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường và quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi mô hình vẫn còn nhiều rào cản và thách thức.

Công nhân sản xuất tại Công ty CP Thiết bị điện (Thibidi), Khu công nghiệp Long Đức, huyện Long Thành - một trong những nhà máy sản xuất tiên phong theo mô hình xanh, tuần hoàn của Tập đoàn GELEX. Ảnh: HOÀNG LỘC